Dikili

COĞRAFİ KONUMU ve İKLİMİ 
Dikili; İzmir'in kuzeyinde yer alan bir ilçemizdir. Konumu Ege Denizi kıyısında ve Midilli Adası karşısında yer alır. Komşu ilçeler Ayvalık, Bergama ve Aliağa'dır. Dikili'nin yerel konumu 39 derece 03 saniye kuzey enlemi ile 26 derece 52 saniye doğu boylamı arasına düşer.
İlçe merkezinin konumu ise batısında Ege Denizi güneyi Karadağ'ın eteği olan Kızıl çukur ve Ali Petre bayırı, doğusu Uçar ve Katrancı bayırı, kuzeyi de ova ile çevrilidir.
Sınırları ise kuzeyden Madra Çayı'nı izleyerek Kozak yükseltisine ve Kaplan Köyü'nün altındaki köprüye kadar uzanır. Büveler, Kemente ve Kartal yaylalarını içine alarak Geyikli Dağı'na ulaşır. Güneyden kemikli burnundan Bakırçay'ın ağzına ve Bakır çay boyunca Aşağı kırıklar Köyü yakınına kadar gelir. Batıdan Madra Çayı ağzından Dikili, Bademli ve Çandarlı, doğudan Aşağı kırıklar Köyü yakınından Sağancı ve Yenice Köyleri arasından Geyikli dağına ulaşır. İzmir'e 118, Ayvalık'a 42, Altınova'ya 25, Bergama'ya 24 km. ve Kınık'a 42 km uzaklıktadır. Deniz yolu olarak İzmir'e 66 mil, İstanbul'a 228 mil ve Midilli'ye 18 mil uzaklıktadır.
İlçenin yüz ölçümü 541 km karedir. Rakımı 2 metredir. Hava sıcaklığı, yıllık ortalama 16.7 derece olan Dikili'de tipik Akdeniz-Ege iklimi hüküm sürer. Kış aylarında 777 mm olan basınç, ortalama olarak normalin üzerindedir. Yıllık yağış ortalaması 956.4 mm, nispi nem % 74'dür. Ege Bölgesine özgü imbat rüzgarları Dikili'de hissedilir.
Dikili'ye bağlı 25 köy ve 1 kasaba bulunmaktadır.Yapılan son nüfus sayımına göre Dikili nüfusu 12.500'dür.

Sosyal Durumu
Tarım girdileri ve diğer sektörlerin kazançlarının yüksek oluşu halkın satın alma gücünü artırmakta ve sosyal seviyeyi yükseltmektedir. Halkın satın alma gücünün yüksekliği, köylerimizde bile elektrikle çalışan soğutucu, televizyon ve diğer elektrikli ev aletlerini kullanımda %60-70’ler boyutuna gelmiştir.

İlçede konut büyük boyutlara ulaşan bir sorun değildir. Yapılan istatistiklerden her 5 kişiye bir konut düştüğü görülmüştür. Turistik özelliği sebebiyle yaz aylarında geçici olarak konut sorunu olmaktadır. Bunun yanında sadece yaz aylarında kullanılan, halkın yazlık dediği konut miktarı da yine ilçenin turistik özelliği sebebiyle devamlı artmaktadır.

Okuma yazma oranı yüksek olan ilçemizde, halkın kişisel ve toplumsal münasebetlerindeki sosyal yaşantısı belli bir düzeyin üzerindedir.

İlçe halkının tümünde davranış konuşma tarzı , giyim, kuşam, gelenek, görenek ve bunların uygulaması hadiselere tepki ve duyarlılık yönünden devamlı bir uyumluluk gözlenmektedir.İlçemizde günlük yaşam ve mevcut küçük sanayinin ihtiyacı olan elektrik enerjisi Bergama Trafo Merkezinden temin edilmektedir. Usulsüz ve kaçak elektrik kullanımına karşı devamlı önlemler alınmaktadır. Şu anda elektriği olmayan köyümüz bulunmamaktadır. İlçede merkezindeki elektrik abone sayısı 13.226, toplam ilçe abone sayısı ise 25.348’dir.

İlçe de sağlık hizmetleri, çevre sağlığı, suları klorlamak, hastalık etkeni kara sinek ve sivri sinek gibi haşerelerle mücadele, tedavi yöntemlerinin uygulanması, aşılama kampanyaları ile devamlı yürütülmektedir. Bu hizmetler Sağlık Grup Başkanlığı ile Çandarlı Sağlık Ocağı doktorları ve yardımcı personeli ile yapılmaktadır.

Alınan önlemlerle bugüne kadar İlçemizde halkın sağlığını tehdit eden salgın bir hastalık olmamıştır. Özellikle köylerde oturan ve okul çağındaki çocukların tümü görevli sağlık personeli tarafından periyodik olarak sağlık kontrolünden geçirilmektedir.

İlçe merkezinde 8, Çandarlı beldesinde 3 olmak üzere ilçede toplam 11 adet eczane bulunmakta olup, ilaç sıkıntısı yoktur. PTT İşletme Genel Müdürlüğüne bağlı İlçemizde Posta Merkez Müdürlüğünün yalnızca Çandarlı kasabasında 1 şubesi bulunmaktadır.

İlçe de iş ve çalışma hayatı devamlılık arz eder. Birden fazla tarım üretiminde bulunulması, senenin tüm aylarında çalışmayı gerekli kılar, iş ve çalışma hayatında idarenin müdahalesini gerekli kılacak problemleri yoktur. Ayrıca ilçede ağalık, şeyhlik gibi müesseseler de bulunmamaktadır.

İlçede 31 İlköğretim okulu, 3 Orta Öğretim kurumu bulunmakta; 3759 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 214 öğretmen görev yapmaktadır.

Tütün,pamuk, zeytin üreticiliği ve seracılık yapılmaktadır. Dikili limanı, turizm açısından ilçenin önemli bir gelir kaynağıdır. Temiz plajları, termal kaynaklarının zenginliği, iç ve dış turizm açısından önemlidir.

İlçe de yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda Dikili'nin M.Ö. M.Ö. 5000-M.Ö. 4000 yıllarına kadar uzanan bir geçmişi olduğu anlaşılmıştır. Ağıl Kale ve Kale Tepe ilk yerleşim merkezlerindendir. Arkeolojik bulgular sonucunda bu bölgede Akaların yaşadığı ve kente Aternagus denildiği ortaya çıkmıştır. İlk çağda Lidyalılar, İranlılar, Frikyalılar, Mysialılar ile Romalılar ve Bergamalılar Orta çağda ise Bizanslılar, Cenovalılar, Selçuklular ve Osmanlılar Dikili’ye hakim olmuşlardır. Bu kadar çok uygarlığın yaşadığı Dikili; Aristo, Hermos, August, İ

Sağlık hizmeti, 2 sağlık ocağı ve 10 Mayıs 2010 tarihinde hizmete giren bir de devlet hastanesi tarafından verilmektedir. İlçede ekonomi tarıma dayanmaktadır.

skender gibi ünlü kişileri tarihi süreçte ağırlamış; Aterneus, Astria, Teutronia gibi kent ve siteleri topraklarında barındırmıştır.

Karaosmanoğullarının bölgede çiftlik kurup burada dikmelik yetiştirmesi ile "Dikmelik" adını alan ilçe, daha sonra "Dikili" diye isimlendirilmiştir.Doğal güzellikleri açısından Merdivenli köyünde bir doğal göl, Demirtaş ve Delik taş köylerinde de çamlık ve tarihi mağaralar bulunmaktadır.İlçeye bağlı Çandarlı Beldesi önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Dikili’nin tarihsel geçmişi oldukça eskilere gider. Antik yerleşim yeri Pitane’de elde edilen eserler Bergama Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir. Osmanlı döneminde II. Murat'ın ünlü Sadrazamı Çandarlı Halil Paşa, Çandarlı Kalesi'ni yeniden yaptırmıştır.

Merdivenli ve Deniz köy'de bulunan krater gölleri ile mağaraları ve Madra Çayı'na dayanan ormanları ilçenin doğal zenginlikleri arasındadır.

Ilıcalar

NEBİLER ILICASI: Dikili'den Ayvalık yönünde 12 km. gittikten sonra sağa dönülerek 4 Km. daha gitmeniz gerekmektedir. Ilıca çınar ağaçlarının gölgesinde kubbeli hamamı ve dinlenme kabinleri ile oldukça sakin bir yerdir. Hamam bölümünde sıcaklık 57 derece, açık kaynakta 53 derecedir. Suyunda hidroasenat bulunan ılıca ağrı dindirici, kısmi felç, böbrek taşı, kum, romatizma, kadın hastalıkları, cilt hastalıkları ve damar tıkanıklıklarında şifa vericidir.
 

ÇAMUR ILICASI: Dikili'den Bergama yönünde 4 km. yol aldıktan sonra sağa iniyor ve toprak yoldan 2 km. daha gidiyorsunuz. Ilıca çamur banyosu yapıldığı için bu adla anılıyor. Su sıcaklığı 47 derece olup, kaynakta 72 derecedir. içinde erimiş silisyum ve birçok mineral bulunur. Ağrı, sızı, Romatizma ve cilt hastalıklarına birebir şifadır.
 

BADEMLİ DENİZ ILICASI: Bademli'den Denizköy'e giderken 3 km. yol aldıktan sonra asfalt yoldan sağa dönüp, toprak yoldan denize ineceksiniz. Yaz-Kış burada hem denize hem ılıcaya girebilirsiniz. Bademli ılıcasının kaynak sıcaklığı 65 derece, deniz ve açık kaynar sıcaklığı 42 derece dolayındadır. Hidroasenat ve arsenik bulunan suyun ağrı, sızı, romatizma, böbrek taşı ve cilt hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
 

KAYNARCA: Dikili'den çıkıp Bergama'ya giderken, hemen hemen yolu yarıladığınızda sağda yer almaktadır. Burası söylencelere konu olan ünlü kaynarcadır. Su sıcaklığı kaynama ve buharlaşma noktası olan 100 dereceyi bulur.
 

KOCAOBA ILICASI: Dikili'den çıkıp Bergama yönünde anayola girer girmez sola dönmeniz gerekir. Bu ılıcanın su sıcaklığı 45-56 derece arasındadır.  

DİKİLİ'DE TURİZM

            Dikili ilçesi doğal ve antik güzelliklerin bulunduğu zengin turizm potansiyeli ile gelecekte seçkin bir yerleşim birimi olmaya hazırdır. İlçe merkezinden denize girme olanağı sunduğu gibi uzun bir kumsal şeridi ile geniş bir sahil seçeneği sunmaktadır. Yerleşme çevresinde M.Ö. 10. yüzyıla tarihlenen antik ATERNEUS kenti ile PİTANE (Çandarlı) kenti kalıntıları bulunur.
Dikili aynı adla anılan limanı ile hareketli bir gümrük kapısı durumundadır. İzmir' e gelen turistlerin önemli bir bölümü Dikili'den giriş yapar. Bunların çoğu yakında bulunan Bergama (Pergamon) kentinin tarihi-kültürel varlıklarını görmeye gelen günübirlik turistlerdir. Dikili antik dönemdePergamon'un bir limanı durumundaydı. Bugünde aynı işlevini sürdürmektedir.
 

ATERNEUS, Bergama - Dikili karayolunun Dikili yol ayırımına yakın bir yerde (Ağılkale) bulunur. Kentin ören yeri 177 m. yükseklikteki Kaletepe üzerinde bulunur. M.Ö. 5 ve 4. yy.a dayanan bir yerleşim yeridir.
 

PİTANE (Çandarlı), Dikili'nin güneyindeki Çandarlı Körfezinin kuzey kıyısında yer alan bir yerleşim yeridir. Eoılı kenti olan Çandarlı'nın Akropukin'de gerçekleştirilen kazılarda "Myken Keramiği" M.Ö. 625-500 yıllarına dayanan vazolar, küçük yapıtlar ve arkaik heykel bulunmuştur. Bu eserler günümüzde İstanbul - Bergama arkeoloji müzelerinde sergilenmektedir. Çandarlı'nın 13 yada 14. yüzyıllarda yapıldığı bilinen görkemli kalesi ülkemizin en iyi korunmuş kalelerinden biridir. 15.yy.'da Türkler tarafından yenilenen kale 1957 yılında onarılmıştır.
Çandarlı (Pitane) yöresinde söylenceye göre Amazon kadın savaşçılar yöreye egemen olmuşlar ve pitane başta olmak üzere birçok kıyı kentin kurucusu olmuşlardır. Anlamı; kadın kenti, kraliçe kenti olan Pitane sözcüğü de buradan gelmektedir. Pitane adından sonra Çandarlı'ya Türkler Asar ve Hisar gibi adlar vermişlerdir. Çandarlı ortaçağ döneminde önemini yitirmiş, Bizans ve Ceneviz güdümünde kalmış, Türk egemenliği altına girince kıyı kent olması nedeni ile pek ilgi görmemiştir. II. Murat'ın ünlü sadrazamı Çandarlı Halil Paşa, Cenevizlilerden kalma köhne kaleyi yeniden yaptırmış ve kenti bayındır hale sokmuştur. Böylece Çandarlı Kalesi sağlam ve korunaklı bir hal almıştır. O zamandan beri de Pitane adının yerini Çandarlı almıştır. Başka bir deyişle Çandarlı'nın isim babası Halil Paşa'dır.
Bademli köyünün tarihi ve tabii güzellikleri; Merdivenli ve Denizköy'de bulunan krater gölleri ile mağaralar ve Madra Çayı'na dayanan ormanlar diğer tarihi ve tabii zenginlikleri oluşturmaktadır.
Dikili'nin nahiyesi olan Çandarlı, daha çok kentsel alanlardan kaçma, doğa ile bütünleşme, kent yaşamının yarattığı gerilimlerden kurtulma özlemini çekenler için iklimi, doğa oluşumları, doğal güzellikleri, adaları, adacıkları, dorukları, yamaçları, seyirlik alanları, koyları, termal kaynakları ve çevre metropollere yakınlığı ile hızlı bir gelişme içinde bulunan önemli bir turizm çekim merkezidir.

Gezilecek Yerler

• Aterna Tepesi
• Aya Nikola Manastırı
• Botanik Bahçesi
• Çağlan Deresi
• Çamlık
• Çamur Ilıcası
• Çandarlı Kalesi
• Geyikli Dede Türbesi
• Hatipler Kalesi
• Ilıcalar
• Jeotermal Enerji
• Kanai Kentciği
• Kara göl
• Koca Osman Yıkığı
• Nebiler Çağlayanı
• Nebiler Yol Köprü Mağarası
• Nekropol
• Taş Sutunlar
• Yahşi bey Kalesi
• Yalınayak Dede Türbesi